ریزش مو
ریزش مو نه تنها میتواند روی پوست سر شما تاثیر بگذارد، بلکه گاهی اوقات کل بدن را نیز درگیر خواهد کرد. ریزش مو میتواند موروثی باشد. مثلا اگر دایی، پدر یا عموی شما دچار ریزش مو باشد، احتمال اینکه شما نیز از او ارث ببرید، بالاتر از بقیه است. همچنین عوامل دیگری مثل تغییرات هورمونی، عوامل محیطی و دارو نیز می توانند آن را باعث شوند. کچلی یا طاسی معمولا زمانی اتفاق میافتد که ریزش موی شما در شدیدترین حالت خودش باشد.
کچلی معمولا در سنین بالاتر اتفاق میافتد. البته با کوتاهی مو در سنین پایین می توان رشد بهتری را رقم زد. معمولا ریزش موها بر اثر ژن، قابل درمان نیست و نمیتوان از آن جلوگیری کرد. بسیاری از افراد از ریزش مو یا کچلی خود استفاده کرده و با آن استایلهای جدید بدون موی سر را امتحان میکنند. در هر صورت قصد داریم که در این قسمت از سایت هنرآموزان در مورد ریزش مو، علل و چگونگی درمان آن صحبت کنیم.
انواع ریزش مو
همانطور که بالاتر هم اشاره کردیم، ریزش مو هم برای موی سر و هم برای بدن اتفاق میافتد. به همین دلیل در این قسمت شما را با انواع ریزش موی مختلف آشنا خواهیم کرد:
ریزش موی جلوی سر
رایج ترین نوع ریزش مو، ریزش موی جلوی سر میباشد. ریزش موی جلوی سر معمولا با بالا رفتن سن هم در بین مردان و هم خانمها افزایش پیدا میکند. اما تفاوت اینجاست که آقایان ریزش مویی شبیه به M در پیشانی خود دارند اما ریزش موها در خانمها بدین صورت است که پیشانی آنها کم کم خلوت میشود و فرق سرشان پهنتر میگردد.
ریزش مو سکه ای
این نوع ریزش مو همانطور که از نامش پیداست، باعث ریزش موها به شکل سکه در نقاط مختلف سر میگردد. این نوع معمولا بیشتر در موی سر اتفاق میافتد اما در بعضی افراد میتوان آن را در موی ریش یا ابرو نیز مشاهده کرد. معمولا نواحی که تحت تاثیر ریزش موی سکه ای قرار میگیرند، با خارش شدیدی روبرو خواهند شد.
ریزش مو ناگهانی
این ریزش مو معمولا به دلیل یک شوک شدید اتفاق میافتد. گاهی اوقات نیز افراد با شانه زدن، شستن مو یا کمی کشیدگی، ناگهان متوجه میشوند که قسمت زیادی از موی سرشان به صورت دستهای جدا میگردد. در این نوع ریزش مو، هیچ کس به طور کامل طاس یا کچل نمیشود.
ریزش موهای کل بدن
این نوع ریزش مو معمولا یکی از علائم کچلی قارچی است. در این شرایط، کل پوست سر فرد پوستپوست میشود. همچنین ممکن است شکنندگی موها، قرمزی، التهاب و رطوبت در پوست سر نیز رخ دهد. این نوع از ریزش موها معمولا بعد از انجام درمانهای خاص مثل شیمی درمانی اتفاق خواهد افتاد.
علل ریزش مو
همه ما اعم از زن و مرد، در طول روز حدودا 100 تار مو را از دست میدهیم. این اتفاق معمولا تغییر شدیدی را روی پوست سر نشان نمیدهد، زیرا تارهای مویی جدید کمکم جایگزین تارهای از دست رفته میگردند. ریزش مو نیز زمانی اتفاق میافتد که سیکل رشد مو بهم میریزد و یا وقتی که فولیکول مو تخریب میشوند، تار مویی جدیدی جایگزین آن نمیگردد.
ریزش موی شما از هر نوعی که باشد، معمولا به چند مورد از دلایل ذیل مربوط خواهد بود:
- وراثت: یکی از رایجترین علتهای ریزش مو، ژنتیک یا وراثت است که به آن الگوی طاسی مردانه یا الگوی طاسی زنانه میگویند. این اتفاق معمولا تدریجی به دلیل بالا رفتن و در یک الگوی قابل پیشبینی رخ می دهد. این پروسه معمولا با ریزش موی تکهای در مردان و نازکشدن مو در زنان خودش را نشان خواهد داد.
- اختلالات هورمونی و وضعیتهای دارویی: انواع مختلفی از وضعیتها و شرایط هستند که میتوانند عاملی برای ریزش موی دائمی و یا موقتی شوند. تغییرات هورمونی بر اثر بارداری، تولد نوزاد، یائسگی و مشکلات تیروئید رخ میدهد. از طرفی بعضی از داروها نیز هستند که در کوتاه مدت عاملی برای ریزش موها می شوند. آنها نیز میتوانند تعادل هورمونی را بهم بریزند و یا ریزش موها جزء عوارض آنها باشد.
- برخی از داروها و مکملها: ریزش مو در بعضی از موارد به علت مصرف داروهای خاص و عوارض جانبی آنها مثل داروهای مخصوص سرطان، آرتروز، افسردگی، مشکلات قلبی یا فشار خون اتفاق میافتد. بهتر است در این شرایط به پزشک خود اطلاع دهید تا در صورت امکان یک داروی جایگزین برای شما در نظر بگیرد.
- رادیوتراپی: رادیوتراپی نیز یکی دیگر از عوامل ریزش مو است و گاهی اوقات باعث میشود که موهای شما دیگر مثل قبل رشد نکند و با ریزش مو روبرو شوید.
- استرس: استرس یکی از عوامل مهم برای بسیاری از مشکلات جسمی است که یکی از آنها ریزش مو میباشد. بسیاری از افراد بر اثر تجربه استرسهای شدید با نازکی و یا ریزش مو روبرو میشوند. این نوع معمولا موقتی است.
- مدل موهای خاص و یا انجام پروسه های زیبایی خاص: بعضی از پروسه هایی که برای زیبایی روی پوست سر انجام میشوند، باعث کشیدگی و فشار آوردن به ریشه موها میگردد. استفاده از لوازم داغ در این شرایط نیز به فولیکولهای مو آسیب وارد کرده و باعث ریزش مو خواهد شد. اگر بعد از ریزش مو در محل مورد نظر، زخمی ایجاد گردد، یعنی دیگر مویی در آن قسمت نمیروید.
- فشار جسمی: فشارهای جسمی مثل بیماریهایی از جمله آنفولانزا یا تصادفها و جراحتهای شدید میتوانند عاملی برای ریزش مو باشند که کاملا موقتی است. علت آن هم این است که فرد در چنین شرایطی با استرس حاصل از بیماری مواجه میگردد که همان استرس، ریزش مو را موجب میگردد.
- بارداری: بارداری نیز جزء همین فشارهای جسمی محسوب میگردد و هورمونها را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.
- مصرف بیش از حد ویتامین آ: در مصرف مکمل و ویتامینها نیز نباید زیادهروی کنید. زیرا تحقیقات نشان میدهد که مصرف بیش از حد ویتامینهایی مثل ویتامین آ باعث ریزش مو میگردند.
- کمبود پروتئین: پروتئین یکی از اجزای اصلی تشکیل دهنده مواد مغذی است و کمبود آن عاملی برای انواع مشکلات از جمله ریزش مو میباشد.
- بیماری یا جراحی بزرگ و سنگین: بعضی از بیماریها مثل سرطان هستند که به دلیل نوع داروهای مصرفی و پروسه های درمانی مثل شیمی درمانی به شدت باعث ریزش مو میگردند. جراحیهای سنگین نیز به دلیل ضعیف شدن بدن، میتوانند عاملی برای ریزش موی سر باشند.
- چربی پوست سر: افرادی که به شدت پوست سر چربی دارند، بیش از بقیه مستعد ریزش مو هستند؛ مخصوصا اگر دیر به دیر به شستشوی موی خود بپردازند. این افراد بیش از بقیه آلودگی و گرد و غبار را به موی خود جذب میکنند. بهتر است در صورت داشتن موی چرب، از شامپوهای مخصوص موی خود استفاده کنید.
- کم خونی: این علت معمولا بین خانمها شایعتر است. تحقیقات نشان میدهد که از هر 10 خانم، بین سنین 20 تا 49 سال، یک نفر به کم خونی مبتلاست.
– تغذیه: رژیم غذایی ضعیف فاقد پروتئین، فیبر و ویتامینها به اندازه کافی میتواند عاملی برای ریزش مو باشد. افرادی که برای کاهش وزن از رژیمهای غذایی سخت استفاده میکنند، به احتمال زیاد با کمبود ویتامینهای مخصوص رویش موی سر مواجه میگردند. پس بهتر است که هرگز سمت رژیمهای غذایی که ادعا دارند، در کوتاهترین مدت، میتوانند وزن شما را کم کنند، نروید. این رژیمهای غذایی عوارض جانبی شدید و خطرناکی دارند که یکی از کم خطرترین آنها ریزش مو است.
علائم ریزش مو
ریزش مو معمولا از راه های مختلفی، خودش را نشان میدهد که شاید برای هرکس متفاوت باشد. این اتفاق میتواند تدریجی یا ناگهانی رخ بدهد و پوست سر یا کل بدن را تحت تاثیر قرار دهد. علائم ریزش موهای دائمی یا موقت شامل موارد زیر هستند:
- نازک شدن تدریجی موی سر مخصوصا در قسمت بالای سر: این علامت یکی از رایجترین علائم ریزش موها است که هم در خانمها و هم در آقایان نمایان میگردد. این نازکی مو در مردان معمولا از پیشانی شروع میشود و در خانمها نیز در خط رویش مو در قسمت شقیقه خواهد بود.
- نقاط بدون مو روی پوست سر یا بدن: ممکن است که ناگهانی با نقاطی در بدنتان یا پوست سرتان مواجه شوید که هیچگونه مویی ندارند. در واقع این قسمتها ریزش موی سکهای پیدا میکنند. مشاهده یک قسمت اینچنینی میتواند نشاندهنده این باشد که قرار است این ریزش موها برای نقاط دیگر نیز اتفاق بیافتد. همچنین در نواحی خاصی از بدنتان با درد و خارش مواجه خواهید شد.
- عاجز بودن پوست سر یا بدن
- پر شدن بالش از موی سر
- قرمزی
- ورم
- خارش شدید
روش های پیشگیری از ریزش مو
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم، اگر ریزش مو به دلیل وراثت رخ بدهد، نمیتوان جلوی آن را گرفت. اما در غیر این صورت مواردی هستند که با رعایت آنها میتوانید از احتمال ریزش موی خود بکاهید که شامل موارد زیر میباشند:
- هرگز هنگام شانه کردن یا بستن موهایتان، آنها را محکم نکشید.
- از مدلهای بیش از حد سفت مثل مدل موی گوجهای یا دم اسبی استفاده نکنید.
- بیش از حد از لوازم داغ مو مثل سشوار یا اتوی مو استفاده نکنید.
- همیشه در ملایمترین حالت ممکن با موهای خود رفتار کنید.
- از شانه های دندانه درشت استفاده کنید.
- از شامپوهای مخصوص موی خود (خشک، چرب، معمولی) استفاده کنید.
- موهای خود را محکم نبافید و از مدل های گوجهای یا دم اسبی کمتر استفاده کنید.
- اگر پزشکتان موافق است، از داروهایی که عامل ریزش مو هستند، استفاده نکنید.
- موقع خواب، موهایتان را باز بگذارید.
- با حوله های زبر و خشن موهای خود را خشک نکنید. بهترین حالت این است که با یک پارچه تمیز و نرم، آب اضافی موها را بیرید و اجازه دهید که ادامه آن در معرض هوای آزاد خشک شود.
- بیش از حد موی خود را در معرض نور شدید آفتاب قرار ندهید. مردان بهتر است که در روزهای گرم تابستانی از کلاه آفتابی استفاده کنند.
- از شامپوهای ریزش مو در صورت موافقت پزشک استفاده کنید.
- سیگار را ترک کنید، زیرا سیگار یکی از عوامل ریزش مو مخصوصا در بین آقایان است.
- با اجازه از پزشک از کلاه های خنک کننده استفاده کنید که در کاهش ریزش موی شما موثر هستند.
همچنین بخوانید: مراقبت از مو در برابر سشوار و اتو مو
درمان ریزش مو
قبل از اینکه پزشک بخواهد درمان موثر را برای شما پیشنهاد دهد، باید به علت ریزش موی شما فکر کند.
به طور مثال؛ اگر مشکل ریزش موی شما به دلیل رژیم غذایی غلط باشد، برای شما یک رژیم غذایی صحیح را برنامه ریزی میکند.
یکی از رایجترین درمانها برای ریزش مو مراجعه به کلینیکهای زیبایی و کاشت مو میباشد. بسیاری از افراد از این روش استفاده میکنند، زیرا سریعترین روش ممکن است و جلوی ریزش موها و طاسی یا کچلی را می گیرد. اما روشهای درمانی دیگری هم وجود دارند که میتوانند موثر واقع شوند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
درمان داروی پزشکی
پزشک متخصص پوست و مو در این شرایط، داروهایی را برای شما تجویز میکند. این داروها موی شما را از حالت کرکی خارج کرده و آنها را تقویت میکند. این درمان میتواند برای ریزش موهای موروثی نیز جواب دهد. اگر فرد مورد نظر برای این نوع درمان زود اقدام کند، تا حد زیادی ریزش موها را به تعویق میاندازد؛ حتی اگر ژنتیکی باشد. در واقع این داروها مانند سرعت گیر عمل میکنند. به عنوان مثال اگر قرار باشد، ریزش موی شما در سن 40 سالگی بیشتر شود، با مصرف دارو به سن 50 یا بالاتر به تعویق میافتد.
این داروها معمولا به دو صورت داروهای خوراکی و داروهای موضعی در دسترس قرار میگیرند.
درمان با دارو خوراكی
داروهای مختلفی توسط پزشک برای درمان مشکلات ریزش مو تجویز میگردد. یکی از موثرترین آنها داروی فینسترید است که نام تجاری آن معمولا فینپسیا یا پروپسیا میباشد.
روند درمانی این دارو به این گونه است که هورمون مردانه تستوسترون از تبدیل شدن به Dihy drotestostrone
محافظت میکند که متصل به ریشه مو است و عامل اصلی ریزش مو خواهد بود.
اصلا جای نگرانی برای کم شدن میل جنسی مردانه و یا اختلالات جنسی نیست. زیرا کاهش تستوترون در آن رخ نمیدهد. چه بهتر که این دارو در مراحل اولیه ریزش مو مصرف شود تا به طور گسترده ای جلوی ریزش موهای وسیع و طاسی را بگیرد.
بعضی دیگر از داروهای خوراکی نیز شامل ویتامینها هستند که رویش مجدد موی شما را باعث میشوند.
درمان با داروهای موضعی
داروی ماینوكسیدیل یک داروی موضعی رایج برای ریزش موها است و در بعضی از افراد مبتلا به بیماری صرع نیز به صورت خوراکی مصرف میگردد که بسیاری از آنها با پرمویی بدن خود مواجه میشوند. ماینوکسیدیل به صورت موضعی روی پوست استفاده شده و به شدت عامل تقویت و پرپشتی مو میگردد و ریزش مو را نیز به تعویق میاندازد.
درصدهای 2 درصد، 5 درصد و 12 درصد برای این دارو وجود دارد. محلول 12 درصد به نام زانروكس موجود است. محلول 5 درصد آن برای آقایان مناسب تر است و محلول 2 درصد آن برای خانم ها. زیرا محلول 5 درصد و 12 درصد باعث ایجاد موهای زائد روی صورت می شود، در نتیجه خانمها نباید از آن استفاده کنند. معمولا از افراد خواسته میشود تا به طور منظم و دائمی از این دارو استفاده کنند.
همچنین بخوانید : مراقبت از مو در منزل
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر هرگونه علائمی از ریزش موها یا نازک شدن شدید مو را در خودتان یا فرزندتان مشاهده کردید. هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. اگر فکر میکنید با مصرف یک داروی جدید با ریزش موی خودتان مواجه شدید، با پزشکی که آن دارو را برای شما تجویز کرده است، صحبت کنید و در مورد امکان جایگزین کردن دارو از او سوال کنید.
