شپش سر

• شپش سر چیست ؟
• چرا به شپش سر مبتلا می شویم؟
• برای از بین بردن شپش سر چه باید کرد ؟
• الکل برای شپش سر چگونه می توان استفاده کرد؟

شپش نامی است که بیشتر افراد از آن ترس و واهمه دارند. بسیاری از ما مراقب هستیم که در طول زندگی هرگز به این مشکل سخت برخورد نکنیم. شپش سر درمان خاصی ندارد و معمولاً با رعایت بهداشت می‌توان از ابتلای به آن‌ جلوگیری کرد. پیشنهاد می شود؛ پاکسازی موها و پاکسازی پوست به صورت دوره ای انجام شود تا در صورت بروز این مشکل به سرعت  بتوانید جلوی آن را بگیرید. در مقاله “شپش سر” به موضوعاتی از قبیل شپش سر چیست ؟ درمان شپش سر ، جلوگیری از وقوع شپش سر پرداخته ایم. به خاطر بسپارید بعد از آموزش آرایشگری ممکن است به هنگام کار با مو با این مورد برخورد کتید. پس بهتر است از قبل آماده آن باشید.

شپش چیست ؟

شپش یک انگل خارجی و اجباری برای بدن انسان است و میزبان اختصاصی آن انسان بوده و روی بدن انسان تکثیر می شود. شپش مدت زمان زیادی دور از بدن انسان نمی تواند زندگی کند. شپش ها در محیط های گرم و مرطوب رشد بیشتری دارند. ابتلا به شپش در سنین مختلف اتفاق می افتد، اما در کودکان به دلیل رابطه نزدیکی که با همکلاسی هایشان دارند، احتمال ابتلا بیشتر است. در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی را در مورد این معضل ارائه دهیم و راهکارهایی را معرفی کنیم.

انواع شپش

شپش ها انواع مختلفی دارند. در این قسمت به معرفی انواع آنها می پردازیم.

شپش سر

شپش سر، رایج ترین نوع شپش می‌باشد و معمولاً بیشتر برای گروه سنی ۳ تا ۱۱ سال اتفاق می‌افتد. انتقال این نوع معمولاً از طریق تماس دو سر به یکدیگر رخ می‌دهد و از انواع شایع شپش است.

شپش بدن

شپش بدن معمولاً برای گروه سنی بزرگسالان اتفاق می‌افتد و افراد مسن و بالغ بیش از کودکان در معرض این نوع شپش‌ می‌باشند. این شپش در قسمت درز لباس‌های زیر مخصوصاً در قسمت‌هایی که لباس با پوست فرد ارتباط مستقیم دارند، مثل قسمت شانه، کمر، یقه و غیره اتفاق می‌افتد. شپش ها در این قسمت شروع به تخم گذاری می‌کنند و به تدریخ در سراسر بدن پخش می شوند.

البته لازم به ذکر است که شپش ها همچون جوش صورت یک عارضه پوستی نبوده و این معضل بر روی موهای بدن رخ می دهد.

شپش عانه Pubic Lice

این نوع شپش معمولاً با خارش در عصر و شب به وجود می‌آید. این خارش یکی از مهم ترین علائم این نوع شپش است. همچنین از طریق رابطه جنسی نیز منتقل خواهد شد.

بنابراین خارش در هنگام عصر و شب از مهم‌ترین علامت آلودگی است.

اصلی ترین راه انتقال شپش موی سر چیست؟

1. عدم رعایت بهداشت؛ یک راه اصلی انتقال شپش است. روش‌های فیزیکی از جمله شانه زدن باعث پخش شدن شپش می‌شود. در نتیجه استفاده از شانه‌های مشترک آلوده، عاملی برای انتقال شپش می‌باشد.
2. انتقال شپش از طریق تماس مستقیم با فرد بیمار و استفاده مشترک از لوازمی مثل کلاه، زیر پوش، روسری، حوله و حتی لوازم شخصی مثل تلفن همراه اتفاق می‌افتد. یکی از رایج‌ترین راه‌های انتقال شپش، تماسِ سر، به سر دارای شپش است.

چطور متوجه شپش در موی سر بشویم؟

1. یکی از نشانه‌های رایج شپش سر، خارش زیاد پوست سر است که این خارش اغلب از دو طرف سر شروع شده و به مرکز سر انتقال می یابد.
2. افرادی که با دانش آموزان و بچه‌های کوچکتر مدارس سر و کار دارند، باید بیش از سایرین مراقب شپش باشند.
3. شپش ها معمولاً بیضی شکل بوده و رنگ آن خاکستری مایل به قهوه ای بوده و شبیه به نقطه هایی کوچک هستند. به همین دلیل هجوم آنها باعث می‌شود تا به راحتی با چشم، قابل تشخیص باشند.

علائم وجود شپش

درصورت ابتلا:

1. شپش ها معمولاً در پشت گردن، پشت سر و پشت گوش‌ها ظاهر می‌شوند. پس باید این قسمت های بدن را مورد بررسی قرار داد.
2.  شپش‌ها را می توان در لباس و رختخواب نیز پیدا کرد.
3. شپش‌ها روی پوست حرکت نمی‌کنند.
4. شپش‌هایی وجود دارند که روی موی سینه، ابرو و مژه یافت می‌شوند.
5. همانطور که گفتیم خارش یکی از نشانه‌های شپش است که اصلاً عادی نیست و این خارش گاهی همراه با درد خواهد بود.
6. احساس بی قراری ناشی از حرکت موها چه در بدن و چه در سر، یکی از علائم شپش می‌باشد.
7. شپش ها راحت حرکت نمی‌کنند. بعضی از افراد، شپش را با شوره اشتباه می‌گیرند تفاوت آنها این است که شوره را می توان به راحتی با دست کنار زد. اما شپش سنگین است و به راحتی حرکت نمی‌کند.
8. شپش‌ها موجودات زنده هستند و روی موها حرکت می‌کنند. در نتیجه اگر احساس کردید که پوست سر شما در حال سوزش است یا چیزی در حال راه رفتن روی سر و بدن شما می‌باشد، حتماً به شپش مبتلا شده‌اید.
9. شپش‌ها با گردش خود باعث ایجاد حساسیت روی پوست خواهند شد.
10. ایجاد زخم که نشانه‌ای از گزش شپش‌ها می‌باشد.
11. عفونی شدن زخم‌ها به دلیل حضور باکتری روی آنها.
12. حساس شدن غدد لنفاوی.
13. نداشتن خواب راحت.
14. ایجاد برآمدگی‌های قرمز رنگ روی پوست سر، شانه و ناحیه تناسلی.
15. دانه‌های سفید روی موها که به سختی جدا می‌شوند و نشانه تخم‌های شپش می‌باشد.

راه درمان شپش موی سر

پزشکان و متخصصان پوست و مو در این زمینه شامپوهایی را معرفی می‌کنند که با استفاده منظم از آنها می توان از شر بسیاری از شپش‌ها خلاص شد. این شامپوها یکی از درمان‌های سریع برای از بین بردن شپش هستند. شامپوی پرمترین یکی از این شامپوهاست که عوارض زیادی نداشته و برای زنان باردار، کودکان و بزرگسالان و شیرخواران بالای 2 ماه کاملا بی خطر است.

این شامپوها را باید به روش زیر استفاده کرد:

ابتدا برای 10 دقیقه شامپو را بر روی موهای خشک و تمیز بمالید و با آب ولرم شستشو دهید. تا 2 روز بعد از مصرف این شامپو بهتر است که از شوینده دیگری استفاده نکنید. کودکان پس از یک بار استفاده از این شامپو می توانند به مدرسه بازگردند.

دستگاه‌های مخصوصی نیز برای از بین بردن شپش موی سر وجود دارند که حرارت عمیقی را به ریشه موهای وارد می‌کنند و شپش‌ها و تخم آن‌ها را خشک می‌کنند و بسیار موثر هستند.

درمان خانگی شپش موی سر

درمان‌های خانگی زیادی برای از بین بردن شپش موی سر وجود دارد که در این قسمت به تعدادی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

1. چرب کردن موها

چرب کردن موها با روغن‌های گیاهی و طبیعی مثل روغن زیتون، روغن نارگیل و غیره. چرب کردن مو باعث می‌شود سرعت رشد شپش ها تا حد زیادی کم شود و این موجودات توانایی رشد کافی نداشته باشند. در نتیجه از موادی استفاده کنید که چربی بیشتری را به موی سر شما می دهند. مواد دیگری مثل کره و مایونز نیز می‌تواند گزینه‌های مناسبی برای چرب کردن موی سر باشد.

2. شانه کردن موهای خیس

در چنین حالتی باید از شانه های دندانه دار برای شانه زدن مو استفاده کرد تا شپش‌ها از روی مو جدا شود. شپش‌ها به شانه‌ خیس می‌چسبند و از موی سر جدا می‌شوند. این کار را باید هر روز انجام داد تا زمانی که بهبودی کامل حاصل شود. پس از هر بار استفاده شانه را به خوبی شستشو دهد و یا درون آب بجوشانید.

3. درمان شپش سر با سرکه

بسیاری از افراد معتقدند که سرکه عاملی برای جلوگیری از تخم گذاری شپش در لابه لای موی سر است. پس حتماً سر خود را با سرکه رقیق شده و آب شستشو دهید.

همچنین می‌توان مقداری سرکه را گرم کرده و روی سر مالید. سپس با پوشیدن کلاه مخصوص سر را گرم کرد تا این گرما در سر بتواند از رشد شپش‌ها جلوگیری کند.

قرار دادن ترکیبی از سرکه سیب با روغن جوجوبا و چند قطره اسانس پونه روی سر نیز می‌تواند موثر واقع شود. بعد از استفاده از سرکه حتما موهای خود را شانه بزنید تا شپش‌ها پایین بریزند و به مرور از بین بروند.

4. پیاز

چند عدد پیاز را به خوبی شسته و آنها را رنده کرده و یا داخل مخلوط کن بریزید. سپس این پیازها را روی یک ظرف گذاشته و آب آن‌ها را بگیرید و آن را به پوست سر بمالید. کمی پوست سر را ماساژ داده و کلاه حمام را روی سر خود بگذارید و حدود دو ساعت صبر کنید و سپس سرتان را با آب ولرم شستشو دهید.

5. اسپند

مقداری اسپند یا اسفند خشک را فراهم کرده و آن را داخل یک لیوان آب بریزید و اجازه دهید که حدود 15 دقیقه دم بکشد. سپس این ترکیب را 45 دقیقه روی پوست سرتان نگه دارید. اگر موهای بلندتری دارید، حتما میزان این ترکیب را افزایش دهید. بهتر است که با کلاه حمام یا یک پلاستیک، روی سر خود را بپوشانید.

6. درمان شپش سر با حنا

حنا اثرات مثبتی روی پوست سر و موهای شما دارد. کافی است که حنا را به همان روش طبیعی و سنتی با آب گرم مخلوط کرده و حدود 3 ساعت روی موهای خود نگه دارید و در نهایت با آب ولرم شستشو دهید.

7. روغن درخت چای

حتما مقداری از شامپوی ضد شپش و شامپوی معمولی خود را با مقداری روغن درخت چای ترکیب کنید و سر خود را با آن شستشو دهید. بعد از پایان یافتن این پروسه از شانه ضد شپش استفاده کنید تا شپش‌ها از روی موها برداشته شوند.

8. درمان شپش با الکل

الکل مالشی برای شپش سر بسیار موثر است. کمی الکل مالشی را روی پوست سر خود بریزید و سر خود را به مدت چند دقیقه ماساژ دهید. بعد از این ماساژ، موهای سرتان را با شانه‌های مخصوص شانه بزنید و بعد با آب ولرم به خوبی شستشو دهید. برای موثر واقع شدن این روش باید حدود دو الی سه ماه، این کار را تکرار کنید.

9. بادام درختی و آبلیمو

ده عدد بادام درختی را در آب خیس کنید. سپس پوست آن ها را جدا کرده و با کمی آب لیمو ترکیب کنید و آن را روی پوست سر خود قرار دهید. سپس سرتان را با آب ولرم شستشو دهید. هفته‌ای یکبار این روش را امتحان کنید تا زمانی که بهبودی کامل حاصل شود.

10. سشوار

استفاده از باد گرم سشوار با حرارت بالا می‌تواند تخم‌های شپش را از بین ببرد. به همین دلیل بهتر است بعد از اتمام حمام، حتماً موهای خود را در معرض حرارت مستقیم سشوار قرار دهید. با این کار می‌توانید ۹۸% از تخم شپش موجود در سر خود را از بین ببرید.

نکات مهم برای شپش سر

1. بعد از اینکه متوجه شپش شدید، کسی را مقصر ندانید و فورا به فکر درمان باشید.
2. در صورت بروز شپش در یکی از اعضای خانواده، بقیه اعضا نیز باید مورد درمان قرار بگیرند.
3. در كنار درمان با شامپوهاي مخصوص، تمام وسایل شخصی فرد مبتلا جوشانده شوند.
4. نیازی به تراشیدن کامل موی سر نیست.
5. در صورت استفاده از داروهای شپش مراقب باشید وارد دهانتان نشود زیرا سمی هستند.
6. شپش در حیوانات وجود ندارد و تنها مخصوص انسان ها می باشد.

یک داستان آموزنده

یک روز به همراه خانواده بیرون رفته بودیم. متوجه شدیم که یکی از بچه های کوچیک سرش رو میخارونه. زمانی که به خونه رسیدیم و چند ساعتی هم گذشته بود متوجه شدیم که سرش بیش از اندازه شوره داره.

کمی که شوره های سرش رو بررسی کردیم و ریشه موهاش رو دیدیم متوجه شدیم که ذرات مشابه با پوست زخم خشک شده روی سرش هستن. کمی که حساس تر شدیم و یکی از اونهارو با ناخن برداشتیم حس کردیم که حرکت میکنه!!!

اون رو گرفتیم و روی کاغذ سفیدی قرار داد و بعد از گرفتن عکس متوجه شدیم که این ذرات پوست زخم نیست و چیزیه که بعد از جست و جو در اینترنت متوجه شدیم بهش میگن “شپش” !!!

بله شپشی که فقط توی قصه ها شنیده بودیم الان از نزدیک میدیدیم. دوباره سرش رو جست و جو کردیم و متوجه شدیم که بعععله !!! تقریبا تمامی افراد خانواده مبتلا شده بودن و داخل سر همگی شپش پیدا شد.

به دنبال درمان

شبانه بیرون رفتیم و از داروخانه محلول و شامپوی ضد شپش خریدیم. وقتی اومدیم یکی یکی رفتیم و طبق دستور مصرف موهامون رو شستیم و دیدیم که شپش ها یکی یکی ریختن کف حموم. این کار رو یکی دو بار دیگه هم انجام دادیم تا مطمئن شدیم که دیگه این خبری از شپش ها نیست.

اما راه حل و درمان

برای درمان شپش سر مجبور شدیم چندین شامپو و محلول رو امتحان کنیم که در انتها محلول نولایس جواب داد. باید این محلول رو روی سرتون بزنید و اجازه بدید 10 دقیقه بمونه و بعد از اون خوب موهاتون رو شونه بکشید.

فقط این و در نظر بگیرید که با یک بار انجام دادن این کار درمان انجام نمیشه و چندین بار طی چندین هفته باید این کار رو تکرار کنید تا تمامی شپش ها از بین برند.

• منبع 1 مقاله: Seven effective steps to get rid of lice
• منبع 2 مقاله: What’s the Treatment for Lice